“De weg die je gaat is belangrijker dan de plaats waar je staat,”
zegt de bisschop van Haarlem.
Zojuist kreeg ik via de app een link toegestuurd naar een artikel van Mgr. Hendriks op zijn blog Arsacal met als titel “Over het antwoord van Rome en de omgang met homoseksuele mensen”. De reactie van de (nog jonge) katholiek op het artikel was: ”Vroeger toen mensen nog biechtten, werden ‘trouwe’ homoseksuelen nog verstokte zondaars genoemd die ontrouw waren aan God”. Het lijkt erop dat in de “pastorale moraal” alles wordt gladgestreken of minstens zo onduidelijk wordt geformuleerd dat niemand er zich een buil aan kan vallen. Ik wil niet zeggen dat Mgr. Hendriks dat doet. Hij ontkent de morele norm niet maar er rondom heen worden allerlei dingen gezegd die de mogelijkheid bieden er van alles uit te pikken. Met andere woorden: naar mijn mening is er sprake van de ambiguïteit die sinds het aantreden van paus Franciscus op moeilijke punten van de moraal en vogue is geraakt. In dat opzicht zijn veel bisschoppen die tevoren duidelijker standpunten hadden door Franciscus met succes “gesensibiliseerd”.
Ik citeer hier een stukje uit het artikel van de bisschop van Haarlem: “Laat ik allereerst zeggen dat er een belangrijk verschil is tussen een blijvende, trouwe vriendschap en wisselende seksuele contacten. Er zijn vele homoseksuele mensen die in een relatie trouw en zorgzaamheid beleven en dat is goed. Er zijn vele homoseksuele mensen die zich van seksuele relaties onthouden en dat is goed. Er zijn er ook die hun best doen en ‘de norm’ niet halen, zij verdienen alle hartelijke steun. De weg die je gaat is belangrijker dan de plaats waar je staat.”
Dit is een voorbeeld van de heilloze verwarring tussen het spreken als leraar en het handelen en spreken als zielzorger. Het eerste hoort op de preekstoel thuis, in documenten en verhandelingen, het tweede in de biechtstoel, het pastorale gesprek en de begeleiding. Als je dat niet zorgvuldig scheidt wordt het haalbare de norm of wordt er gesproken over de gradualiteit van de norm. Dit is fundamenteel in strijd met de katholieke moraal, zoals de heilige Johannes Paulus II in zijn profetische encycliek “Veritatis Splendor” heeft uiteengezet. Zo kan een uitspraak “de weg die je gaat is belangrijker dan de plaats waar je staat” de norm maken tot een in de praktijk onhaalbaar ideaal en is er feite nauwelijks nog sprake van zonde. Dat dit in onze tijd de algemene beleving is, moge duidelijk zijn maar is het de taak van een bisschop deze algemene beleving te sanctioneren, zoals de Mgr. Hendriks min of meer lijkt te doen? Het boven aangehaalde citaat bevat geen totale onzin maar hoort eerder thuis in een pastorale cursus voor zielzorgers: hoe om te gaan met de groei van de penitent en hoe moet ik de zwaarte van een zonde gezien de omstandigheden beoordelen? Ik heb overigens nog wel bezwaren tegen het zonder meer naast elkaar plaatsen van diverse situaties. Zo is de zin ‘Er zijn vele homoseksuele mensen die zich van seksuele relaties onthouden en dat is goed’ moreel van een totaal andere orde dan de categorieën waar dit zinnetje tussen staat.
Het is de taak van de verkondiging in de Kerk, dus ook van een bisschop om klip en klaar, zonder mitsen en maren de norm te verkondigen zoals die door de katholieke leer van de Bijbel en de natuurwet wordt voorgehouden. De concrete toerekenbaarheid van het overschrijden van de norm in concrete gevallen en concrete personen ligt ter beoordeling van de biechtvader. Wat objectief zwaar zondig is, kan in concreto verminderd schuldig zijn.
Er wordt in het stuk gelamenteerd over een priester die homoseksualiteit, pedofilie en bestialiteit op één hoop gooide. Natuurlijk heeft die priester niet bedoeld dat dit allemaal hetzelfde is maar wel dat het allemaal groot kwaad (objectief gezien doodzonde) is. Ik ben bang dat de meeste mensen er geen moeite mee hebben, als dat van pedofilie en bestialiteit gezegd wordt maar beginnen te steigeren als het gezegd wordt van homoseksuele handelingen. Maar dat heeft niet zoveel met katholieke moraal te maken, eerder met sociale acceptatie. Dat zal de priester bedoeld hebben.
Pastoraal voor katholieke homoseksuelen zal altijd beginnen bij de norm die God ons voorhoudt. Daar mogen we niks aan afdoen. Probeert iemand die weg (seksuele onthouding) te gaan, dan bevindt hij zich op de goede weg. Dan mag hij/zij om een zegen vragen als hulp om die weg met Gods genade te gaan. En valt hij/zij desondanks op die weg, dan is er het sacrament van vergeving om op te staan en opnieuw verder te gaan. Maar wijst iemand die norm in zijn leven af en leeft hij/zij permanent tegen het gebod van God en de Kerk in, dan zijn er geen sacramenten en geen zegen mogelijk omdat er volharding is in het kwaad en geen bekering. Zo duidelijk is de Kerk en zo duidelijk dienen haar bedienaren te zijn of de mensen het leuk vinden of niet.
C. Mennen pr
4 mei 2021
Dutch
Comments