Mag een priester nog katholiek zijn?
In BN De Stem van 10 december verscheen een groot stuk over het zogenaamde “disfunctioneren” van pastoor Ceriani in Raamsdonksveer. Wat doet de pastoor in de ogen van de parochianen verkeerd?
Parochiaan Van den Kieboom: ‘Wij willen geloven op de manier zoals we het van onze ouders hebben geleerd. Dit spoort niet met het ‘nieuwe geloven’, dat de kerk nu uitdraagt, en dat teruggaat naar de tijd van voor het Tweede Vaticaans Concilie. Dat kinderen nu weer moeten biechten voordat ze hun eerste communie doen, gaat mij veel te ver.”
Zo ook dat de nieuwe pastoor homofilie en echtscheiding in zijn preken veroordeelt. ,,Is dit de toekomst van de kerk?”, zucht een kerkgangster uit Raamsdonksveer die ook stopt met haar werk voor de PKC. ,,Je wilt niet weten hoeveel verdriet wij met elkaar hebben gehad”.
,,Abortus zat ook nog in die preek. We moesten voor hen bidden”, herinnert Lida Verschuren uit Raamsdonk zich de zondag van de heilige familie. ,,Ik dacht: hoor ik dit nou goed? Hij sluit groepen uit! Ik was verbijsterd. Ik heb de man er later op aangesproken en gezegd: dit wil ik niet hebben! Ik was niet de enige, weet ik. Daarna heeft hij dit nooit meer verkondigd.”
De pastoor doet dus niks verkeerds. Hem wordt verweten dat hij katholiek is en het katholieke geloof preekt. Het grote verdriet van de parochianen ligt in het feit dat ze een katholieke pastoor hebben. Dat zijn ze blijkbaar al decennia niet meer gewend. Immers de pastoor wordt een “nieuw geloven” verweten, terwijl zij het willen houden bij het geloof van hun ouders dat volgens hun zeggen teruggaat op Vaticanum II. Deze aperte onzin kunnen ze allen maar verkondigen omdat ze decennia lang, zolang ze zich kunnen heugen, pastoors of pastorale werkers hebben gehad die een liberale versie van het geloof hebben verkondigd of bewust de dingen hebben verzwegen die misschien een beetje moeilijk zouden liggen, steeds met een al dan niet impliciet beroep op het Concilie.
En o wee, als nu het pastoor het waagt de leer van de Kerk rond de biecht en rond de seksuele moraal te verkondigen, dan wordt het spektakel compleet. De “mondige leken” van na Vaticanum II hebben het bidden verleerd, hebben nooit van de catechismus gehoord en kennen hun plaats in de Kerk niet meer. Het enige waar ze erg goed in zijn is met verontwaardiging en betraande ogen naar de krant te lopen om hun gal te spuwen over de pastoor die alleen maar zijn goddelijke plicht doet, een plicht die zijn voorgangers blijkbaar jaren uit overtuiging of vrees hebben verzaakt.
De kwestie van pastoor Ceriani is exemplarisch voor de Kerk in Nederland. De meeste priesters durven niet te preken wat ze zouden moeten preken, durven zich niet volledig te houden aan de liturgische regels en aan de normen van het canonieke recht, omdat anders vrijwilligers en leden van de koren gaan protesteren en stampij maken. Ze weten dat geen enkele bisschop op problemen zit te wachten en daarentegen veel waardering heeft voor pastoors die geen problemen hebben met hun parochianen. Ze zijn dan geneigd te denken dat die pastoors hun taak onberispelijk vervullen. Sommige bisschoppen vinden ook echt dat je de zaak “niet op de spits moet drijven”, dat je koste wat kost “verbinding” moet zoeken in plaats van verdeeldheid, dat breed draagvlak voor je pastoraat belangrijker is dan verkondiging van de waarheid (We leven nu eenmaal in een maatschappelijke context).
Een priester in ons bisdom die wel zijn nek uitsteekt en de confrontatie met het kerkbestuur aangaat verwoordt de problematiek heel duidelijk in een mail aan een kerkbestuurslid dat hem voortdurend dwars zit. Het is een reactie op een mailwisseling van een diaken, die achter de priester staat en het genoemde bestuurslid. De priester schrijft:
Dag N (bestuurslid), ik lees net jouw reactie aan de diaken op zijn bief. Wat ik lees zijn de woorden van iemand die nooit heeft kunnen accepteren dat de structuur van de Kerk priesterlijk hiërarchisch is. Dat wil zeggen dat de leiding ligt bij priesters. Door mijn vaak langere reizen heb ik ontdekt dat het een typisch Nederlands probleem is om dit niet te kunnen accepteren. Wat ik lees is jouw frustratie dat je nooit vat hebt kunnen krijgen op deze “puber” zoals je me typeert, iets wat duidelijk enorm frustrerend voor je was als man die graag de koers bepaalt. Toch denk ik dat het in de kern niet zozeer naar mij als persoon is gericht, maar eerder naar het feit dat ik mijn priesterschap niet uit handen heb willen geven aan jou of andere bestuursleden, die de dienst wilden uitmaken ten koste van een structuur die God zelf aan zijn Kerk heeft gegeven. Zoals een Argentijnse priestervriend laatst treffend tegen me zei: Helaas gedragen leken zich in Nederland vaak als priesters en priesters als leken.” De diaken omschrijft dit prachtig door in zijn brief te noemen dat we het tij (al is het maar een beetje) van de secularisatie hebben weten te keren deze jaren. Dit was door het gebed, door het centraal stellen van de Eucharistie maar ook het accepteren dat de priester een gewijd man is en een missie heeft ontvangen van God zelf. Ik bid dat je ooit tot dit inzicht komt, dat dit inzicht je vrede geeft en dat je de priesters ook echt priester laat zijn, herder van de geloofsgemeenschap in plaats van ze te modelleren naar hoe jij graag zou zien dat ze zijn.
Wil er echte toekomst voor de Kerk zijn, dan moeten bisschoppen in hun beleid echt goede priester steunen door zelf voortdurend de hete hangijzers van het geloof te verkondigen in plaats van bang te zijn dat de Kerk negatief in het nieuws komt. Als de Kerk om haar boodschap niet negatief in het nieuws komt, dan zwijgt ze te veel. Immers de boodschap van de Kerk staat volkomen haaks op wat men tegenwoordig goed en acceptabel vindt. Welke gelovige verwacht er applaus van een liberale seculiere wereld? Als je applaus verwacht kun je alleen nog maar praten over lief zijn voor elkaar, over vrede, milieu en duurzaamheid. Maar je kweekt zo wel mensen als de parochianen van Raamsdonksveer en het bestuur van de boven geciteerde priester die schrikken van hun eigen katholieke geloof omdat de meeste herders te laf zijn het te verkondigen.
C. Mennen pr
22 december 2020
Comments