Waarom de bisschoppen zwijgen?
C. Mennen pr
Niemand zal kunnen ontkennen dat de Kerk in een enorme crisis verkeert. En telkens in de geschiedenis wanneer de Kerk in crisis verkeert is de oorzaak: het afwijken van de gezonde leer zoals die vanaf de tijd van de apostelen in de Kerk is overgeleverd. Ketterij is in de Kerk de wortel van alle kwaad. We zien dat in de crisis in de vierde eeuw toen de Kerk tot op het bot verdeeld was door de Ariaanse ketterij en in de 16de eeuw toen de Kerk uiteenviel door de ketterijen van de protestantse reformatie. Ook nu ligt ketterij aan de wortel van de crisis. De belangrijkste en meest ondermijnende ketterij in onze tijd is de aanpassing van de Kerk aan de wereld. Het niet meer de Kerk die wereld evangeliseert maar het is de wereld die de Kerk seculariseert. En de Kerk laat het gebeuren. Sinds ze in het Tweede Vaticaans Concilie de ramen voor de wereld heeft open gezet, dringt de wereld binnen en verdringt daar het bovennatuurlijk geloof van veel katholieken, van veel priesters en ook van veel leden van de hiërarchie.
Die duivelse secularisatie vindt plaats op vele terreinen van het geloof maar twee ervan wil ik hier kort bespreken. Dat is allereerst het terrein van de liturgie die voor het gelovig leven van fundamenteel belang is. De feitelijke liturgievernieuwing na Vaticanum II is eigenlijk voor een groot deel secularisatie. Het meest duidelijke wordt dat in het meest seculiere boek van de vernieuwing: De benedictionibus (de zegeningen). Het aantal gebeden bij de zegeningen is meestal teruggebracht tot één gebed. Exorcismen die vaak aan een zegening voorafgingen (zoals bij het water, het zout etc.) zijn geschrapt. Immers de gedachte achter het vernieuwde boek heeft de katholieke notie dat iets gezegend wordt en daardoor verandert, verlaten, om maar niet te spreken van de gedachte dat de duivel invloed op het geschapene zou kunnen uitoefenen. Alleen nog wordt God gezegend om zijn schepping of de mens in het gebruik van de geschapen werkelijkheid. Hier heeft de verlichting totaal overwonnen, zozeer dat men er in Rome zelf van geschrokken is en later de priesters de opdracht gegeven heeft toch bij iedere zegening toch een kruisteken te maken over het te zegenen voorwerp, zelfs als er geen kruisje in de tekst staat. Als priester dien je bij de zegening van de as en van de palmtakken het meest katholieke gebed van de twee te kiezen. Anders heb je niet het geringste idee dat je de as of de palmtakken hebt gezegend.
Ook de nieuwe Misorde en de wijze van vieren is een geseculariseerde versie van wat het eens was:
– de voorschriften rond het communie uitreiken (wie mag het, hoe gebeurt het), rond de bekleding van de binnenkant van het tabernakel, rond de was van de kelkdoekjes, rond de heiligheid van het priesterkoor en de heilige vaten zijn verdwenen of verregaande geliberaliseerd;
– de gebeden uit de meer dan 1500-jarige traditie van de Kerk die wat negatief aanvoelden (spreken over zonde of verachting van de wereld) zijn aangepast of geschrapt;
– de feitelijke omkering van de altaren (hoewel niet voorgeschreven) heeft geleid tot een desacralisering van de viering door de beweging naar God te veranderen in een gebeuren “rond de tafel”;
– het verwijderen van de rijke offerandegebeden die plaats hebben gemaakt voor simpele joodse tafelgebeden;
En dan hebben we het nog niet over de ontelbare misbruiken waartoe de nieuwe misritus aanleiding heeft gegeven zoals de meest vreemdsoortige carnavals-, huwelijks- en uitvaartmissen met de meest bizarre teksten en liederen (cd’s) die eerder blasfemie dan eredienst zijn.
Een tweede terrein waarop de secularisatie heeft toegeslagen is het terrein van de katholieke moraal. Ook hier is de gezonde traditie door veel theologen al decennia lang verlaten. Dezen konden ongehinderd hun verderfelijke invloed op de theologische opleidingen en op het gelovige volk uitoefenen. Ook hier zien we het opgeven van de gezonde moraal, gebaseerd op Bijbel en de natuurwet, om die in te ruilen voor de moraal van de wereld. Er bestaat in die kringen eigenlijk geen verschil meer met de maatschappelijk aanvaarde moraal. De uitkomsten van die moraal worden hoogstens opgepoetst met mooie verhalen over het geweten en het belang van de goede intentie. Maar een echt verschil is er niet meer. Want:
– zoals de wereld echtscheiding goedkeurt, zo geeft ook de nieuwe moraaltheologie de mensen een nieuwe kans om in “trouwe liefde” het leven met elkaar te delen;
– zoals er in de wereld in de zeventiger jaren tendensen waren om pedofilie “met wederzijds goedvinden” als iets moois af te schilderen, zo ook de liberale kerkelijke kringen van toen (vgl. bericht van 9 augustus 1984 in het blad Kerk en Leven van de Belgische bisschoppen waarin een bericht stond over de Oecumenische Werkgroep Pedofilie, die vooroordelen rond pedofilie wilde wegnemen), zo zijn de kerkelijke kringen er nu evenzeer tegen als de wereld. Dit heeft alles te maken met emotie en niet met moraal.
– zoals de wereld homoseksualiteit als een gewone variatie van seksualiteit heeft aanvaard, zo ook brede kerkelijke kringen waarbij men volkomen voorbijgaat aan de Bijbel en de scheppingsorde.
– de linkse wereldse moraal heeft grote invloed op kerkelijke kringen. Daarbij is een persoonlijke moraal feitelijk ondergeschikt aan de linkse sociale moraal. Alles beheersend is de linkse positie ten aanzien van het klimaat, ten aanzien van de migratieproblematiek. Dat vindt men ook in liberale kerkelijke kringen belangrijker dan de persoonlijke moraal.
Met het aantreden van paus Franciscus zijn de liberale ideeën die door vorige pausen nog veroordeeld werden ook in de Kerk min of meer salonfähig geworden:
– In de zeer onlangs verschenen postsynodale exhortatie “Christus vivit” als pauselijke reactie op de synode voor de jeugd geeft de paus af op iedereen die gehecht is aan de traditie en roept hij de jeugd op de Kerk te veranderen; voor de paus is beleving belangrijker dan leer, de band met Christus (wat dat ook zijn moge) belangrijker dan persoonlijke moraal. De paus roept niet op te luisteren naar de rijke en wijze traditie van de Kerk. Hij roept op tot luisteren naar de jeugd.
– Ook linkse politieke en maatschappelijke ideeën vindt hij belangrijker dan persoonlijke moraal. Hij nam geen stelling tegen het homohuwelijk in Italië omdat hij zich daarmee tegen een linkse regering zou keren; christelijke politici die bang zijn voor de maatschappelijk gevolgen van een ongecontroleerde islamitische immigratie, wenst de paus niet te ontvangen. Hij praat echter lang met een transgenderstel.
– De paus verzet zich wel tegen homoseksualiteit maar hij neemt geen maatregelen tegen notoire homoseksuelen in zijn omgeving die bekend zijn om hun uitspattingen, als ze zijn linkse agenda maar steunen. Hij weigert te erkennen dat de belangrijkste oorzaak van het seksueel misbruik in de Kerk ligt bij een homoseksuele clerus. McGarrick is gelaïciseerd pas toen bleek dat hij een paar minderjarigen misbruikt had. Het overgrote deel van zijn misdrijven bestaat in het misbruik van (volwassen) seminaristen en in het feit dat zijn gunstelingen tot grote hoogte in de Kerk kunnen stijgen. Er is een kliek kardinalen rondom hem die hij aan het bisschopsambt en het kardinalaat geholpen heeft en die hem lang de hand boven het hoofd hebben gehouden. Nu wordt Wilton Gregory genoemd als zijn opvolger op de prestigieuze stoel van Washington. Hij was een beschermeling van McGarrick en heeft (uiteraard) liberale opvattingen over homoseksualiteit. De kliek wordt in stand gehouden in plaats van dat er een grondig onderzoek komt naar alles wat McGarrick heeft uitgespookt. Dat onderzoek zou wel eens te hoog kunnen eindigen.
Dan de vraag die boven dit artikel staat: Waarom zwijgen de bisschoppen bij dit alles? Zij dragen even goed als de paus verantwoordelijkheid voor heel de Kerk. Zij hebben de verantwoordelijkheid de paus te corrigeren als deze in de fout gaat. Het gaat immers om het heil van heel de Kerk waarin nu evenals vroeger het orthodoxe geloof van levensbelang is. Dat is het wat ons vanuit de apostolische traditie is overgedragen. Dat is het wat wij moeten beleven en overdragen aan de volgende generatie. Waarom zijn er wereldwijd maar een paar bisschoppen die hun stem verheffen ter verdediging van het geloof? Een paar antwoorden:
– De meeste bisschoppen zijn conformisten, als hun positie op het spel staat. Clerici die bisschop willen worden (en er zijn er veel die dat willen, ook al zeggen ze van niet) conformeren zich in hun opvattingen aan de heersende paus; want anders maken ze geen kans. Ze weten dus soms goed te verbergen wat ze echt vinden. Dat gedrag zet zich bij de meesten door als ze eenmaal bisschop zijn. Zo zijn er onder Johannes Paulus II en Benedictus XVI bisschoppen benoemd die alle uiterlijke schijn van orthodoxie hadden maar niet orthodox blijken te zijn. Hun ware aard komt onder een paus die nauwelijks waarde aan orthodoxe hecht, naar buiten. Voorbeelden hiervan zijn kardinaal Marx van München, bisschop Bonny van Antwerpen en bisschop Ackerman van Trier. Die lijst is nog met velen aan te vullen. Deze groep is onder het huidige pontificaat “bevrijd” en steekt alleen de loftrompet over de huidige paus. Dat is trouwens goed voor een verdere carrière in de Kerk.
– Er is ook een categorie van bisschoppen die gemakkelijk de huig naar de wind kan hangen. Zij denken nu anders dan in de tijd van de vorige pausen maar ze menen dat dit een legitieme ontwikkeling is. Uiteraard gaan ze niet tegen de opvattingen van de paus in. Ze zwijgen of praten mee met de grootste gemene deler.
– Er is een grote categorie bisschoppen die zich ernstig zorgen maken over het huidige pontificaat en de nefaste invloed die het heeft op de voortgang van het echte katholieke leven. Maar uit eerbied voor het ambt van de paus en uit zorg voor de eenheid van de Kerk zwijgen zij of wringen zich in alle mogelijke bochten om diverse niet-katholieke uitspraken van de paus in katholieke zin te duiden.
We hebben als Kerk duidelijk behoefte aan meer bisschoppen die hun stem verheffen, niet om de paus aan te vallen, maar om tegenover de gelovigen tegenwicht te bieden tegen sommige verwarrende uitspraken van de paus die wel goed vallen bij het linkse establishment in Kerk en wereld maar die weinig met het echte evangelie en de authentieke traditie van de Kerk te maken hebben. De paus is immers geen alleenheerser. Zijn uitspraken verdienen alleen respect als ze aansluiten bij de constante leer en traditie van de Kerk. In dat opzicht heeft de Catechismus meer gezag dan een toevallige paus.
Als je als bisschop op die wijze in de Kerk je stem verheft, zul je onder dit pontificaat nooit kardinaal worden en dan weet je zeker dat je ontslag al daags na je 75ste verjaardag in de brievenbus ligt. En dan kom je er nog goed vanaf. Gaan er vanuit het bisdom klachten naar Rome dat dat bijv de bisschop rigide is enz. , dan kun je een apostolisch visitator op je dak krijgen, die je namens de heilige vader vraagt je ontslag aan te bieden. Ook dat is al een paar keer gebeurd.
Voordat je in deze synodale Kerk met veel inspraak je mond open doet, moet je wel zeker weten, dat je bereid bent martelaar te worden. Nou, daar zijn maar weinig bisschoppen toe bereid.
Dutch
Comments