2024-D . Commentaar van derdenOn 20 november 2024 by Redactie

Het volgende interview uit La Prensa verscheen op Katholisches.info

Agustín De Beitia: Excellentie, er is een massale afkeer van het geloof in de wereld. Het gaat niet langer om de afvalligheid van individuen, maar om hele bevolkingsgroepen die zich van het geloof afkeren en de sociale en politieke orde niet langer doordringen van christelijke criteria. Voor zover alle verlangens, modes en breuken met het verleden worden aangewakkerd, zal er een spoor van verwoeste huizen achterblijven en zullen duurzame, gelukkige gezinnen eerder uitzondering dan regel worden. U sprak over een nieuw heidendom dat christenen marginaliseert, net als in de eerste eeuwen van de geschiedenis. Kunt u deze vergelijking nader toelichten?

Bisschop Athanasius Schneider: Ja, dit proces van afkeren van het christelijk geloof en het morele leven, het leven dat overeenkomt met de christelijke geest en de natuurwet, is al enkele eeuwen aan de gang. Deze geest, die kan worden omschreven als secularisme, wil het sociale, politieke en openbare leven organiseren zonder enige verwijzing naar geloof of religie. Het is een volledige onderdompeling in een materialistisch, consumentgericht leven en niets anders. Dit type sociaal en publiek leven wordt al gepromoot sinds de Franse Revolutie. Beetje bij beetje verspreidde deze geest van praktisch materialisme zich. We hebben twee krachten in het openbare leven: de seculiere geest van de vrijmetselaarsbeweging en de geest van het communisme, van het socialisme. Tijdens de periode van het officiële communisme in de Sovjet-Unie werd het Oostblok ondergedompeld in formeel materialisme, de ideologie van de staat. Tegelijkertijd vond er in het zogenaamde “vrije” Westen een parallel proces plaats in de richting van praktisch materialisme. En nu, na de ineenstorting van het communistische Sovjetsysteem, omarmt al iedereen deze beweging van leven zonder God, zonder religie. Toen werd een volgende stap gezet: een frontale aanval op de natuurwet zelf en op het gezond verstand, door publieke en private organisaties. De genderideologie wil het gezin en het huwelijk zelf, dat gevormd wordt door een man en een vrouw, afschaffen. En nu hebben we de laatste, gevaarlijkste stap: een aanval en een openbare manifestatie van pure godslastering tegen God, meer precies tegen Christus en tegen het katholieke geloof, door middel van films, theater en openbare evenementen. Je ziet dit heel vaak in Europa. Het is niet tegen de Islam, niet tegen de Joden, niet tegen Boeddha, maar tegen Christus, tegen Onze Lieve Vrouw, tegen het Heilig Sacrament. Dit is een soortgelijk fenomeen als tweeduizend jaar geleden, ten tijde van de vervolging van christenen. Merk op dat in de eerste eeuwen van de vervolging van de Kerk christenen werden beschouwd als vijanden van de mensheid. Ze waren objecten van haat. En christen zijn in de Romeinse samenleving was bijna hetzelfde als gehaat worden.

Agustín De Beitia: Zoals vandaag de dag…

Bisschop Athanasius Schneider: Wat we vandaag de dag zien is vergelijkbaar. Als je vandaag de dag verdedigt dat er maar twee natuurlijke geslachten zijn, als je het natuurlijke huwelijk verdedigt of zegt dat homoseksuele handelingen in strijd zijn met de menselijke natuur, dan word je beschuldigd van haat. Ik heb dit meegemaakt in de Sovjet-Unie. Ik weet heel goed wat ideologisch totalitarisme betekent. In de Sovjet-Unie werd iemand die de publieke ideologie tegensprak ervan beschuldigd een vijand van het volk te zijn. Is het niet interessant om dit te zien in het licht van wat er vandaag gebeurt? Vandaag de dag zijn we, net als de eerste christenen, een kleine gemeenschap te midden van een al moreel gecorrumpeerde samenleving. We moeten getuigen en de menselijke waardigheid verdedigen in overeenstemming met de natuurwet.

Agustín De Beitia: Deze reductie van de gemeenschap van katholieke gelovigen tot een uiterste dat vergelijkbaar is met dat van de vroege Kerk is suggestief. Je kunt het in eschatologische termen zien, nietwaar? Het lijkt een echo te zijn van de woorden van Onze Heer, die zei: “Als Ik terugkkom, zal Ik dan nog geloof vinden op aarde?”

Bisschop Athanasius Schneider: Precies. Dat is juist. In het boek Openbaring, het laatste boek van de Bijbel, zien we dat de wereld steeds antichristelijker wordt, steeds meer haat tegen christenen en steeds meer aanvallen. En in dit boek zijn de christelijke gemeenschappen in de minderheid. Christus zelf sprak in het evangelie over de kleine kudde. Maar we moeten evangeliseren en de geest van Christus en hoop brengen in onze tijd, in onze samenleving.

Agustín De Beitia: We spraken eerder over dit nieuwe heidendom in de wereld. En het was te verwachten dat deze mentaliteit ook zijn weg zou vinden naar de Kerk. Tegenwoordig is het moeilijk om priesters te herkennen aan hun kleding, hun taal of hun doctrinaire houding. We komen op het punt dat we onze kinderen moeten vertellen dat wat ze net in de preek hebben gehoord niet klopt of dat meisjes geen misdienaar mogen zijn of dat leken de eucharistie niet mogen uitdelen. We moeten onze kinderen verdedigen tegen wat onze eigen herders hen vertellen! Het is onvoorstelbaar. Is dit een tijd van duisternis?

Bisschop Athanasius Schneider: Ja, dat is het zeker. Ik ben het eens met uw opmerking. Het doet me eraan denken dat 60 jaar geleden, toen Joseph Ratzinger, de latere paus Benedictus XVI, nog professor in de theologie was, hij een artikel schreef waarin hij zei dat de tijd zal komen dat de Kerk mensen zal hebben gedoopt die formeel katholiek zijn, maar in feite heidenen zijn. Een interessante beschouwing. Profetisch. De seculiere geest is de Kerk al binnengedrongen. Deze crisis begon 60 jaar geleden met het Tweede Vaticaans Concilie en is geleidelijk in het leven van de Kerk doorgedrongen en gegroeid. Het is een beweging van aanpassing aan de wereld. Zelfs Paulus waarschuwde christenen in zijn brief aan de Romeinen om zich niet aan te passen aan de geest van de wereld. Dit is al gebeurd. Het is een naturalistische geest, d.w.z. zonder bovennatuurlijke visie. Het is een antropocentrische visie, die zich alleen op de mens richt. En de wereld wil geen duidelijke doctrine in religie, maar ambiguïteit. De wereld wil een supermarktreligie waar je kunt doen en laten wat je wilt. We moeten de kerkelijke, theologische taal laten vallen en een vloeiende, vage taal gebruiken om de wereld te behagen. Hetzelfde geldt voor de liturgie. De liturgie moet daarom een menselijke ontmoeting zijn, niet heilig, niet bovennatuurlijk, niet verheven. Deze degradatie van de liturgie waar u het over had is een aanpassing aan de protestantse gemeenschappen, die geen plechtige liturgie hebben. U had het over preken: We moeten onze kinderen beschermen tegen de preken van slechte priesters. Dit alles is een uitdrukking van een zeer ernstige interne crisis in de Kerk. Maar we moeten niet uit het oog verliezen dat de Kerk altijd in de handen van Christus is. Zelfs in de meest catastrofale tijden. We mogen niet vergeten dat in deze tijden de leken, de eenvoudigen, de kleinen in de Kerk het instinct voor het katholieke geloof behouden dat ze in het doopsel en het vormsel hebben ontvangen: Het is het verlangen naar een zuiver katholiek geloof, het verlangen naar een waardige, heilige liturgie, naar waardige priesters, naar priesters die mannen van God zijn. Godzijdank neemt dit fenomeen toe in vele delen van de wereld.

Agustín De Beitia: Neemt u het ook waar?

Bisschop Athanasius Schneider: Ik zie het bij de jeugd en dat is een reden voor hoop. Er vindt een vernieuwing van de Kerk plaats. Christenen zijn al een minderheid over de hele wereld, en deze ware katholieken, zeg ik u, zijn zelf een minderheid binnen een minderheid. Maar God houdt van de kleinen en heeft altijd de machtigen in de geschiedenis ingeruild voor de kleinen. Zo handelt God ook in onze tijd.

Agustín De Beitia: Naast deze geruststellende tekenen is het helaas ook duidelijk dat de crisis in de Kerk een stap verder is gegaan. En het probleem is nu dat het totalitarisme en de haat tegen het traditionele geloof waar we eerder over spraken niet meer alleen vanuit de wereld komt, maar vanuit de structuur van de Kerk zelf. Het is de haat tegen traditie, tegen de liturgie en tegen de traditionele geloofsleer. Dit is een nieuwe en beangstigende situatie.

Bisschop Athanasius Schneider: Daar ben ik het mee eens.

Agustín De Beitia: Deze observatie doet me afvragen of we niet afstevenen op een situatie die u al kent. U, die bent opgegroeid in de Sovjet-Unie en het totalitarisme hebt meegemaakt, weet wat een ondergronds geloofsleven is. Ik vraag me af of we niet op weg zijn naar een geloof en een liturgie die in het geheim geleefd moeten worden om te ontsnappen aan de haat van de Kerk zelf.

Bisschop Athanasius Schneider: Ik zou niet zeggen van de Kerk zelf. De Kerk is altijd onze moeder en heilig. Maar het zal nodig zijn om ons te beschermen tegen die infiltranten die geïnspireerd zijn door de seculiere geest, die hoge kerkelijke ambten hebben bekleed, en die het geloof niet meer hebben en daarom de waarheid haten, in de leer, in de liturgie. Deze kardinalen, bisschoppen en priesters misbruiken hun kerkelijke ambt, zodat op sommige plaatsen de goede katholieke gelovigen, die gewoon het geloof van de heiligen willen, het geloof van altijd, de liturgie van altijd, van hun voorouders, van de heiligen, de mis in het geheim of semi-clandestien moeten vieren, zelfs binnen de structuur van de officiële Kerk.

Agustín De Beitia: Kent u precedenten voor dit fenomeen?

Bisschop Athanasius Schneider: Dit is een zeer zeldzaam fenomeen, maar het kwam voor in de 4e eeuw, toen het arianisme ook de hoge kerkelijke ambten bezette en de goede gelovigen ook uit de kerken werden gezet. Maar zulke tijden zijn altijd relatief kort. Dan eindigen ze en grijpt God weer in. En dat zal ook vandaag het geval zijn. Maar deze priesters en gelovigen moeten, zelfs als ze op deze manier de mis moeten vieren, altijd de ware, katholieke, kerkelijke geest bewaren. Dit betekent bidden voor de paus, hem erkennen, niet deze zogenaamde sedevacantistische bewegingen of andere sektarische stromingen volgen. Altijd bidden voor de plaatselijke bisschop. En liefde bewaren voor deze herders, zelfs wanneer ze helaas vervolgd worden. Dit is de ware katholieke christelijke geest. We moeten ook die priesters van de traditionele leer, van de liturgie, vermijden die in feite leiders worden van een kerkelijk getto zonder enige superieur. Dat kan niet. We moeten op zoek naar priesters met gezond verstand en liefde voor de Kerk die een overste hebben, een priester of een bisschop. We bevinden ons in een noodsituatie. Maar we moeten zoveel mogelijk binnen de officiële structuren van de Kerk blijven werken. Want de vijanden hebben een groot deel van de kantoren van de kerk bezet. Maar het zijn onze kantoren, het is onze kerk. Ik geloof dat deze crisis alleen kan worden opgelost door goddelijk ingrijpen. We weten niet wanneer of hoe. Maar God moet ingrijpen en hij zal ons pausen geven die sterk en moedig zijn en die het katholieke geloof verdedigen.

Agustín De Beitia: U verwees eerder naar het arianisme. Bij een andere gelegenheid verwees u ook naar twee andere mogelijke vergelijkingen met wat er vandaag in de Kerk gebeurt. U noemde de tiende eeuw of “donkere eeuw” en de crisis van Avignon. Waar gaat dit over?

Bisschop Athanasius Schneider: Ja, omdat de Ariaanse crisis zo wijdverspreid was in de hele Kerk. De meerderheid van het episcopaat aanvaardde de ketterij. Katholieken die de goddelijkheid van Christus verdedigden waren een kleine minderheid en werden gemarginaliseerd. Dit lijkt erg op wat we vandaag meemaken.

Wat er gebeurde tijdens de donkere eeuw, de tiende eeuw, was een grote crisis van het pausdom zelf. Het pausdom, de Heilige Stoel, was in handen van Romeinse maffiagroepen. De maffia bezette de Heilige Stoel en plaatste verdorven, onwaardige zonen op de stoel van Petrus! Daarom werd het ook de donkere eeuw genoemd. Maar deze pausen werden als geldig beschouwd en ze benoemden ook legitieme bisschoppen. De Kerk overleefde deze periode. En toen greep God weer in en gaf ons heilige pausen, zoals Gregorius VII en zelfs de Gregoriaanse hervorming in de 11e eeuw.

Wat betreft de andere crisis, die van Avignon, verliet de Heilige Stoel Rome. Dit is ook in tegenspraak met de structuur van de Kerk, want de zetel van Petrus bevindt zich in Rome en niet elders. Deze ballingschap was dus een zeer sterke anomalie die 70 jaar duurde. En toen de pausen terugkeerden naar Rome, was de crisis ook niet opgelost. De Renaissance periode begon, een neo-paganistisch humanisme, en toen kwamen de Renaissance pausen, die ook immoreel waren. Het waren er niet zoveel, maar sommige gevallen waren erg triest, zoals Alexander VI. Deze drie perioden, zou ik zeggen, waren erg diepe crises die hooguit 70 of 80 jaar duurden. Vandaag verwachten we dat God nu tussenbeide komt, want deze crisis is spectaculair, uniek. Omdat de crisis vandaag alle niveaus doordringt, de leer, het morele leven, de liturgie, alles. Bovenal het relativisme van de leer, dat het fundament van ons geloof vernietigt. Als er geen constante waarheid is, als de waarheid verandert, als ze verschuift, als ze beweegt, dan hebben we niets zeker om te geloven. Dit is de fundamentele ziekte van het huidige kerkelijk leven, leerstellig, moreel en liturgisch relativisme.

Agustín De Beitia: Dit leerstellig relativisme is des te ernstiger omdat het gebaseerd is op een eerdere crisis: de crisis van de waarheid. Het concept van waarheid is losgekoppeld van de echte wereld. U hebt net via een videoverbinding deelgenomen aan een conferentie die hier in Bella Vista werd georganiseerd door de Katholieke Opvoedingskring van Sint Bernardus van Clairvaux, getiteld “Liefde en waarheid in tijden van definities”. Is er een crisis van de waarheid?

Mgr. Athanasius Schneider: Ja, precies. Dat is de geest van de moderne filosofie. We zijn niet in staat om een waarheid als realiteit te erkennen, dus kunnen we niet op filosofisch, laat staan theologisch niveau spreken en waarheidsclaims maken. Het Kantianisme is, naast de filosofie van Hegel, zeer sterk doorgedrongen in het leven van de kerk en is tegenwoordig zeer aanwezig op veel seminaries en theologische faculteiten. Maar ons geloof is gebaseerd op het menselijk vermogen om onveranderlijke waarheid te herkennen en erover te spreken zoals ze is, onveranderlijk. Dit is God, Christus, die de waarheid zelf is. De waarheid, de weg, het leven. De enige stabiele waarheid voor de wereld van vandaag is financiën, wiskunde. Alle andere concepten van waarheid hangen in de lucht. Maar de Kerk is de vaste rots. We moeten bidden dat de Heilige Stoel, de pausen, zich zo kunnen tonen, standvastig, uit liefde voor Christus, uit liefde voor de zielen, om zielen te redden van onwetendheid en om het enige licht te brengen, het ware licht van Christus. Dit is de waarheid. En ook wij moeten deze ware bevrijding brengen, bevrijding van de duisternis, en het geluk en de vreugde van de waarheid brengen.

Agustín De Beitia: Na alles waar we het over gehad hebben, is het niet verrassend dat uw laatste boek, “Credo”, een compendium is van het katholieke geloof en dat u het gepresenteerd hebt in een verhandeling met de titel “Het geloof behouden”. Waarom besloot u dit boek te schrijven en waarom een catechismus als die van Johannes Paulus II al bestaat?

Bisschop Athanasius Schneider: Het was niet mijn initiatief om het te schrijven. Ik werd er praktisch toe aangespoord door lekengelovigen die het mij vroegen. Ik nam het aan omdat ik de noodzaak inzag, gezien de wijdverspreide en diepe verwarring over de leer in de Kerk. En ik deed het als een gebaar van liefde voor de gelovigen. Daarom heb ik gekozen voor een meer traditionele vraag-en-antwoord vorm, omdat de officiële Catechismus van de Kerk niet in deze vorm is, maar een verhandeling, die voor sommige gelovigen moeilijker te begrijpen is. En er zijn ook nieuwe vragen en problemen die ik aan de orde stel, evenals enkele kleine onduidelijkheden die in sommige delen van de officiële Catechismus van de Kerk te vinden zijn, die ik heb geprobeerd te verduidelijken en duidelijker te maken met citaten van het traditionele leergezag. Dat was mijn bedoeling en ik hoop dat het een hulp kan zijn voor het geloofsleven, voor de gelovigen, voor seminaristen en voor alle mensen die oprecht op zoek zijn naar de waarheid.

Agustín De Beitia: Wat zijn de nieuwe thema’s?

Bisschop Athanasius Schneider: Genderideologie, bijvoorbeeld. Vrijmetselarij…

Agustín De Beitia: Behandelt u in uw boek ook enkele dubbelzinnigheden van het Tweede Vaticaans Concilie?

Bisschop Athanasius Schneider: Ik noem dubbelzinnige uitdrukkingen in de teksten van het Tweede Vaticaans Concilie. Er zijn er maar een of twee. En ook dubbelzinnige uitdrukkingen in de Catechismus zelf. Ze verwijzen naar deze tendens om de uniciteit van het katholieke geloof te relativeren. Uniek betekent dat het katholieke geloof de enige ware godsdienst is die door God gewild is. Sommige uitspraken van het Concilie relativeren deze waarheid en geven toe dat andere christelijke religies ook een weg zijn. Dit schept verwarring en verzwakt de geldigheid van het katholieke geloof, de katholieke kerk. Vervolgens ga ik in op enkele relativistische uitspraken van paus Franciscus over alle religies en op het probleem van gescheiden mensen die de communie kunnen ontvangen, wat paus Franciscus formeel heeft toegestaan aan de kerkelijke provincie Buenos Aires. Dit is een probleem waarover we niet kunnen zwijgen. We moeten het respectvol maar duidelijk aan de orde stellen, want het is iets dat de hele Kerk aangaat. En tenslotte zal ik ingaan op de tekortkomingen in sommige delen van de nieuwe Mis vanuit leerstellig oogpunt. Ik kon dit niet in het ongewisse laten.

Agustín De Beitia: U hebt het probleem van de manier waarop de Eucharistie vandaag wordt ontvangen al bij andere gelegenheden aan de orde gesteld. Op welke problemen van de nieuwe Mis zinspeelt u in het boek?

Bisschop Athanasius Schneider: Ik verwijs naar de Mis zelf, naar de structuur van de nieuwe Mis. Ik heb het over het meest kritieke punt, namelijk de offertoriumgebeden van de nieuwe Mis, die in feite protestantse, joodse gebeden zijn die de intentie uitdrukken om een diner, een feestmaal te vieren. Dit is erg gevaarlijk, want het offertorium moet de intentie uitdrukken waarmee we het offer van Christus aan het kruis vieren. Dat is wat de vroegere gebeden uitdrukten, die zijn afgeschaft. En dat is een ernstige fout. Het is geen ketterij, maar het is een ernstige fout die het offerkarakter van de Mis ondermijnt.

Agustín De Beitia: En we weten dat de liturgie invloed heeft op het geloof vanwege de “lex orandi, lex credendi” (zoals men bidt, zo gelooft men)?

Bisschop Athanasius Schneider: Precies. En in dit geval drukken deze gebeden het geloof niet duidelijk uit. Integendeel, ze ondermijnen, ondermijnen het ware geloof.