2019-DOn 23 februari 2019 by Redactie

door Sandro Magister op 22 februari op Settimo Cielo

Hier volgen vijf aantekeningen in het notitieboekje van 22 februari, de tweede dag van de top tussen paus Franciscus en de leiders van de hiërarchie uit heel de wereld, over het onderwerp van het seksueel misbruik van minderjarigen.

1.            Ten aanzien van de kwestie van de homoseksualiteit die ten grondslag ligt aan het grootste deel van het seksueel misbruik dat door priesters gepleegd is (bijna allemaal met jonge en erg jonge mannen boven de puberteit), wordt nog steeds een onoverkomelijke muur van stilzwijgen opgeworpen. Aartsbisschop Charles Scicluna, de belangrijkste man van het organiserend comité van de top, werd hiernaar gevraagd op middagpersconferentie. Hij zei opnieuw wat hij daags tevoren gezegd had, dat homoseksualiteit “niets te maken heeft met het seksueel misbruik van minderjarigen”.

2.            Opnieuw verscheen in het openbaar op de persconferentie kardinaal Sean P. O’Malley, die tot voor een jaar – en wel om goede redenen – de hoogste gedelegeerde van paus op dit terrein was, maar die later in ongenade viel* en uitgesloten werd van de voorbereiding van de top, ondanks het feit dat hij nog steeds de president is van de pauselijk raad tot bescherming van de minderjarigen. Aan zijn zijde had O’Malley alleen maar de twee mannen van wie paus Franciscus nu gebruik maakt als uitvoerders van zijn wensen: kardinaal Blase Cupich en aartsbisschop Charles Scicluna. Maar dat betekent niet dat O’Malley op weg is gerehabiliteerd te worden. Het is aangekondigd dat op maandag 25 februari, de dag na het einde van de top, Franciscus een vergadering heeft bijeengeroepen van het organiserend comité, “in primis” Cupich en Scicluna met de hoofden van de curiedicasteries die voor dit onderwerp relevant zijn en enkele deskundigen. En de pauselijke raad voor de bescherming van minderjarigen met zijn president O’Malley? Niet uitgenodigd. De paus blijft het doen zonder hem.

3.            De botsing tussen Rome en de bisschoppenconferentie van de Verenigde Staten, die afgelopen november tot ontploffing kwam met het verbod van de paus twee praktische besluiten ter stemming te brengen over hoe zich te verzetten tegen het wanbeleid van individuele bisschoppen in zake seksueel misbruik, is tot een hoogtepunt gekomen zoals algemeen was voorspeld. In feite viel kardinal Cupich – aartsbisschop van Chicago en een diehard aanhanger van Bergoglio en tevens een gewezen protegé van voormalig kardinaal Theodore McCarrick, die  tot de lekenstaat is teruggebracht vanwege zijn wandaden – de eer te beurt tijdens de top de officiële presentatie te geven van dezelfde alternatieve oplossing die hijzelf, in samenspraak met Rome, geplaatst had tegenover datgene wat Amerikaanse bisschoppenconferentie wilde gaan effectueren. Kortom de oplossing van Cupich en paus Franciscus wil de eerste fase van het onderzoek naar wanbeleid van een bisschop in zake seksueel misbruik niet toevertrouwen aan een onafhankelijk orgaan van leken, – zoals het plan was van de Amerikaanse Bisschoppenconferentie – maar aan de aartsbisschop van de kerkprovincie van de betreffende bisschop. De resultaten van dit onderzoek moeten dan naar de heilige Stoel worden gestuurd die verder zijn lot moet bepalen.

4.            Kort voor Cupich, op de morgen van 22 februari, is er op de top nog een toespraak gehouden door de Indiase kardinaal Oswal Gracias, die ook lid is van de raad van 9 kardinalen – nu gereduceerd tot 6 – die Franciscus bijstaan in de hervorming van de curie en het bestuur van de universele Kerk. Behalve dat publiceerde de BBC een paar uur voordat Gracias moest spreken, een artikel waarin hij beschuldigd werd van nalatigheid in het behandelen van twee gevallen van seksueel misbruik, begaan door priesters van het aartsbisdom Mumbai, één in 2015 en een ander geval in 2009. Over het geval van 2015 kwam er meteen een reactie van het aartsbisdom Mumbai met veel details en overtuiging om het gedrag van Gracias te rechtvaardigen, met al de namen van de personen die erbij betrokken waren. Geen woord echter over het geval van 2009, dat – volgens het bericht van de BBC – het klassieke scenario zou vormen van een priester die na beschuldiging van een misdrijf niet bestraft werd en aan het werk gelaten met het grote gevaar dat het misbruik zich zou herhalen.

Maar meer dan kardinaal Grancias is het de paus zelf die op de dag zelf van de opening van de top weer ter verantwoording werd geroepen voor de bescherming die hij verleende aan de Argentijn Gustavo Óscar Zanchetta, zijn vriend en geestelijke zoon sinds hij tweede secretaris was van de Argentijnse Bisschoppenconferentie, die hij bevorderde tot bisschop van Orán in de zomer van 2013 en die later aftrad vanwege onduidelijke “gezondheidsredenen” in de zomer van2017, maar door paus meteen in december van hetzelfde jaar benoemd werd op een Vaticaanse functie die speciaal voor hem gecreëerd werd, als “assessor” van het Beheer van het Patrimonium van de Apostolische Stoel.

Afgelopen Kerstmis bracht de Argentijnse krant “El Tribuno” het nieuws dat er een klacht bij de nuntius in Argentinië was ingediend tegen Zanchetta, toen hij bisschop was van Orán. De klacht luidde dat hij meerdere seminaristen had misbruikt. Op 4 januari ontkende de directeur van het Vaticaanse Persbureau het bericht. Hij beweerde dat de beschuldigingen tegen Zanchetta het Vaticaan niet hadden bereikt voor de herfst van 2018 en dat er eenvoorlopig onderzoek in Argentinië begonnen was om de betrouwbaarheid te onderzoeken.

Op 21 februari echter rakelde “El Tribuno” de zaak opnieuw op onder de naam van de journalist Silvia Noviasky en gaf het documentaire bewijs dat de gedetailleerde beschuldigingen van het wangedrag van Zanchetta door geestelijken van het bisdom Orán naar de bevoegde autoriteiten in Argentinië en Rome gestuurd waren, en bij verschillende gelegenheden van 2015 tot 2017.

Met het gevolg dat paus Franciscus op de hoogte was van de wandaden van zijn protegé vóordat hij diens ontslag als bisschop van Orán aanvaardde en hem bevorderde tot assessor van de APSA.

Zanchetta is nog steeds op zijn post. De paus blijft zwijgen, en dat midden in een top die bijeengeroepen is om klaarheid te brengen in de uiterst pijnlijke hoofdstuk in het leven van de Kerk.

*             In januari 2018 zei kardinaal O’Malley dat de paus veel leed veroorzaakte aan de slachtoffers van de Chileense hulpbisschop Juan Barros Madrid, een vriend van de paus. De paus had tot dan toe jaren lang geen enkel gehoor geschonken aan de slachtoffers, ja hij had ze zelfs uitgemaakt voor  lasteraars. Op de interventie van O’Malley heeft de paus uiteindelijk gereageerd maar vanaf dat moment is de kardinaal in ongenade.