Commentaar van derdenOn 26 januari 2019 by Redactie

door George Neumayr op ChurchMillitant.com op 24januari 2019

Paus Leo X, een Renaissancepaus, is berucht vanwege het spottend gezegde tegen zijn broer: “God  heeft ons het pausschap gegeven, laten we ervan genieten.” Moderne geestelijken noemen de zelfingenomenheid die opgesloten ligt in deze opmerking als een voorbeeld van walgelijk klerikalisme, een onderwerp waar paus Franciscus het dikwijls over heeft. Maar is de Kerk nu heel veel anders dan in die dagen van dat klerikalisme? Is het veel beter als een moderne paus een comfortabel baantje in het Vaticaan geeft aan een corrupte broeder-bisschop in plaats van aan een broer? In het schandaal van bisschop Zanchetta dat zich verder ontvouwt verschijnt paus Franciscus als even klerikalistisch en verknocht aan vriendjespolitiek als zijn decadente voorgangers. In 2017 gaf hij een baantje aan Zanchetta in het bureau dat toezicht houdt op de vastgoedbedrijven van het Vaticaan ondanks een bont dossier van aanklachten van misbruik tegen seminaristen en een onrechtmatig gebruik van kerkelijke fondsen.

Roepen we in herinnering hoe paus Franciscus een maand of wat geleden plechtig beloofd had dat de Kerk “nooit” meer zedendelinquenten de hand boven het hoofd zou houden. Wie werkte er toen op datzelfde moment verderop in de gang? Zanchetta, een regelrechte beschermeling, wiens kerkelijke carrière zorgvuldig door paus van Franciscus was gestuurd. Volgens berichten in de pers was paus Franciscus zijn geestelijk leidsman en biechtvader. Hij bezorgde hem een topbaantje bij de Argentijnse bisschoppenconferentie. Daarna maakte hij hem in 2013 bisschop, een ambt dat hij neerlegde na ernstige beschuldigingen van wangedrag. Het Vaticaan heeft steeds ontkend dat het enige kennis had van deze beschuldigingen, een ontkenning die onzin bleek door het bericht onlangs van Associated Press dat Zanchetta’s voormalige vicaris-generaal citeert:

Het Vaticaan heeft in 2015 en 2017 de informatie ontvangen dat een Argentijnse bisschop uit de kring rond paus Franciscus naaktselfies had gemaakt, “obsceen” gedrag had vertoond en aangeklaagd was vanwege wangedrag met seminaristen. Aldus vertelde zijn voormalig vicaris-generaal aan Associated Press en ondergroef daarmee de beweringen van het Varicaan dat de beschuldigingen van seksueel misbruik pas een paar maanden geleden geuit waren.

Het AP-bericht maakt duidelijk dat paus Franciscus in ieder geval enkele van deze beschuldigingen met Zanchetta besproken heeft lang voor de ontkenningen van het Vaticaan en hem zelfs naar een medejezuïet heeft gestuurd voor een soort hersteltherapie alvorens hem een zachte landing in Rome te bezorgen:

De paus liet bisschop Zanchetta opnieuw bij zich komen in juli 2017. Weer terug thuis kondigde bisschop Zanchetta op 29 juli zijn terugtreden aan waarbij hij zei dat hij een directe behandeling nodig had voor een probleem met zijn gezondheid. Bisschop Zanchetta bracht een tijd door in Corrientes vóór hij naar Spanje ging, waar hij, naar men meent, een van de geestelijke leidslieden van Franciscus ontmoet heeft, pater German Arana, een jezuïet, naar wie Franciscus al een andere problematische bisschop had gestuurd, de Chileen Juan Barros. Bisschop Zanchetta verdween grotendeels uit het publieke zicht tot het Vaticaan in een officiële aankondiging op 19 december 2017 zei dat Franciscus hem had benoemd in een nieuwe baan als “assessor” in APSA, een belangrijke administratieve afdeling die het onroerend goed en de financiële holdings van het Vaticaan beheert.

Het Zanchettaschandaal werpt meer licht op dit problematische pontificaat, dat een hopeloze mengeling is van vriendjespolitiek, toegeeflijkheid en klerikalistisch hypocriet gepraat. Zoals algemeen wordt gedacht, werd paus Franciscus gekozen met het mandaat om een corrupte cultuur in het Vaticaan uit te bannen, maar hij heeft het alleen maar verergerd. De schandalen in dit pontificaat laten daarmee vergeleken die onder paus Benedictus verbleken.

Paus Franciscus heeft zich omgeven met geestelijken die uit hetzelfde hout gesneden zijn als McCarrick en het wordt meer en meer duidelijk dat de basis voor zijn vriendjespolitiek zowel een persoonlijke als filosofische is: hij heeft lang met hen op goede voet gestaan, én hij beschouwt hun wangedrag niet echt als een groot probleem.

Het feit dat het Vaticaan ontkent dat het weet zou hebben gehad van Zanchetta’s wangedrag, houdt in dat een dergelijk weten hem ongeschikt zou hebben gemaakt voor zijn positie. Waarom? Kennis van aantijgingen van wangedrag heeft paus Franciscus er nooit van weerhouden een van zijn vrienden te benoemen. Zijn kenmerkende zin – “Wie ben ik om te oordelen?” – heeft hij uitgesproken toen hij de benoeming van zijn vriend Mgr. Battista Ricca tot de hoogste positie in de Vaticaanse bank verdedigde. De paus wist alles over de beschuldigingen van wangedrag van Ricca. De correspondent bij het Vaticaan, Sandro Magister, heeft via zijn verslag vastgesteld de schandalen van Ricca omvatten: een affaire met een lid van de Zwitserse Garde, een pak slaag dat hij kreeg in een homobar en een incident dat inhield dat een brandweerman Ricca in een lift betrapte met jonge, mannelijke prostitué. Paus Franciscus wees deze informatie van de hand en benoemde Ricca toch.

Paus Franciscus is bekend vanwege zijn gezegde dat de Kerk “te zeer bezig is” met zaken van seksuele moraal en dat de zonden van het vlees minder ernstig zijn dan de zonden van de geest. Het maakt niet uit dat in het misbruikschandaal de zonden van het vlees samengaan met de zonden van de geest. De Kerk was decennia lang helemaal niet geobsedeerd door seksuele discipline. In plaats daarvan stond ze  er eerder onverschillig tegenover en dat heeft haar in deze nachtmerrie gebracht.

Een pontificaat dat zegt voorrang te willen geven aan het uitroeien in de maatschappij van de “hebzucht” boven de wellust, heeft prelaten hoge baantjes gegeven die zich schuldig maken aan beide. Zonden van de geest zijn voorafgegaan aan hun zonden van het vlees en daarna hebben ze tot meer zonden van de geest geleid: liegen, heiligschennis en het routinematige misbruik van geestelijke goederen.

Terwijl hij  klerikalisme betreurde, heeft Franciscus geregeerd over een Kerk die ermee doordrenkt was. Het misbruik van kerkelijk gezag voor persoonlijk gewin is gemeengoed geworden en het vormt een veel destructievere bezetting dan het klerikalisme van de Renaissance in zoverre dat het de leer van de Kerk aantast.  De “neefjes” van paus Leo X waagden het niet om ketterijen te verkondigen; datzelfde kan niet gezegd worden van de neefjes van McCarrick die zich onder paus Franciscus mochten verheugen in een terugkeer naar de macht.

Ze zondigen niet alleen maar verdraaien ook de leer van Kerk zodanig dat de zonde wordt goedgekeurd. Hierbij verpesten zij de gelovigen ten diepste. Als dat giftige klerikalisme niet had bestaan, zou Zanchetta verdwenen zijn in een oneervol ontslag. In plaats daarvan vond hij toevlucht in het centrum van de macht.

Vertaling: C. Mennen pr

gedachtenis van de heilige bisschoppen Timoteüs en Titus