“De bezette Kerk”:
Artikel over de synode door Jean-Pierre Maugendre
Er was een tijd dat predikers graag de harten van hun toehoorders aanvuurden door te verwijzen naar de ene, heilige, katholieke, apostolische en roomse kerk, de unieke ark van het heil. Die dagen lijken al lang voorbij. De tijd is gekomen voor de synodale Kerk.
Wat is een synodale Kerk?
Op 20 juni publiceerde het secretariaat van de Bisschoppensynode het Instrumentum laboris, het werkinstrument voor de synode die in oktober 2023 in Rome wordt gehouden. Deze tekst is natuurlijk gepubliceerd met instemming van paus Franciscus.
Allereerst is de term “bisschoppensynode” nu een verkeerde benaming, want voor het eerst sinds de oprichting in 1965 door Paulus VI zullen enkele tientallen vrouwen en leken met stemrecht deelnemen aan deze synode.
De eerste moeilijkheid bij het lezen van deze tekst is het vinden van een definitie van wat een synodale Kerk zou zijn. De lezer van dit lijvige document van tweeënzestig pagina’s zal alleen te weten komen dat het een “Kerk is die luistert naar het volk van God” dat gepromoveerd wordt tot de rang van “theologische plaats”, een “Kerk van ontmoeting en dialoog die niet bang is voor diversiteit”, een “Kerk die open, gastvrij is en die iedereen omarmt”, een “Kerk die bereid en in staat is om met spanningen om te gaan zonder zich erdoor te laten vermalen”, een “Kerk die bezorgd is”, enzovoort.
Het “volk van God is”, zo lijkt het, “op de weg gezet” en het belangrijkste is om “samen op weg te gaan”. Maar in welke richting? De geschiedenis zegt het niet. De hele tekst is een verbale woordenbrei waar alleen kerkelijke functionarissen met een voorliefde voor bureaucratie en los van de werkelijkheid op kicken. Wie heeft immers de massa’s gezien die het Instrumentum laboris beschrijft als “de weg waarop het volk van God met enthousiasme voorwaarts gaat”? Tot nu toe zijn de enige mensenmassa’s die we gezien hebben die van de Pinksterbedevaart naar Chartres bij wie het niet duidelijk is dat de synodaliteit van de Kerk hun grootste zorg is.
Revolutie in de Kerk
Zoals Jean-Marie Guénois schrijft in Le Figaro (20/06/2023), roept deze tekst op tot een ware revolutie in het kerkelijk bestuur. Hier zijn slechts een paar van de voorgestelde vernieuwingen: de wijding van getrouwde mannen tot het priesterschap; de wijding van vrouwen tot het diaconaat; de regelmatige evaluatie van bisschoppen; het verwelkomen van gescheiden hertrouwden, polygamisten of LGBTQ+ mensen; de decentralisatie van het leergezag om rekening te kunnen houden met de eisen van lokale kerken, enz.
We hebben het over een echte revolutie, die expliciet wordt erkend in de wens om “het profiel van de bisschop te herzien”. De katholieke kerk is echter niet zomaar een NGO die onderhevig is aan de wensen en grillen van de tijdgeest. Ze is van goddelijke oorsprong en haar monarchale constitutie is de door God zelf gewilde constitutie. In de woorden van Bossuet: “de Kerk is Jezus Christus verspreid en gecommuniceerd”. Het ware hoofd van de Kerk is Christus zelf, wiens plaatsvervanger de paus is. De Kerk is niet het eigendom van de paus. Hij is niet vrij om ermee te doen wat hij wil. Hij wordt eenvoudigweg gevraagd om het geloofsgoed te bewaken en zijn broeders en zusters in het geloof te sterken.
In dit opzicht zal deze tekst, waarvan ons verteld is dat het geen tekst van het leergezag is, ongetwijfeld meer verwarring zaaien dan het geloof versterken. Het is moeilijk voor te stellen dat Afrikaanse bisschoppen zich openstellen voor de eisen van de LGBT-lobby! Wat betreft de veroordeling van het klerikalisme, dit brengt een moedeloze glimlach op het gezicht van iedereen die de meedogenloze strijd ziet die vele bisschoppen, in de eerste plaats de bisschop van Rome, voeren tegen het deel van het volk van God dat gehecht is aan de viering van de traditionele Romeinse mis. Homos, ja! Tradis, nee!
Een rampzalige tekst en context
Deze publicatie komt net op het moment dat de cijfers voor priesterwijdingen in 2023 bekend zijn gemaakt. In Frankrijk is dit aantal nog nooit zo laag geweest, met de wijding van tweeënvijftig diocesane priesters. Ter vergelijking: tien wijdingen geblokkeerd door de Heilige Stoel in het bisdom Fréjus-Toulon en twaalf wijdingen door traditionele gemeenschappen (IBP, ICRSP, FSSP, FSSPX). Er is een algemene teruggang, met vier intredingen in september 2023 in het Parijse seminarie, een ineenstorting van wijdingen in Polen en Italië, enz. Dit moet het Franciscus Effect zijn. De enthousiaste menigten die door het Instrumentum Laboris worden beschreven, lijken zich in ieder geval niet naar de seminaries te haasten.
Het Tweede Vaticaans Concilie nodigde de Kerk uit om de tekenen des tijds te verstaan (Gaudium et Spes). In werkelijkheid was het een tijd van versnelling van een proces van aanpassing van de Kerk aan de wereld, dat al langer bezig was, en een breuk met de Traditie. Het was “1789 in de Kerk” volgens Mgr. Suenens, kardinaal-aartsbisschop van Mechelen-Brussel, een “Oktoberrevolutie” volgens pater Congar, een van de belangrijkste theologen van het Concilie. Het bevel van Paulus: “Wees niet gelijkvormig aan deze wereld” (Rom 12, 2) maakte plaats voor een “grenzeloze sympathie” (Paulus VI, slottoespraak van het Concilie) voor de moderne mens en de moderne wereld.
De resultaten zijn voor iedereen zichtbaar. De Kerk is meer werelds geworden, schijnbaar meer bezig met het redden van de planeet dan met het redden van zielen. Degenen die terughoudend bleven ten opzichte van de conciliaire vernieuwingen en vasthielden aan de traditionele waarheden van het geloof, werden ervan beschuldigd niet in “volledige gemeenschap” met de Kerk te zijn, ook al erkenden ze het gezag van de Paus maar ontzegden ze hem het recht om te veranderen wat altijd al geloofd was, overal en door iedereen.
Wat kan er gedaan worden?
Geloof is genoeg! Het is het geloof dat ons doet vasthouden aan de catechismus, aan de Mis, de sacramenten, de Traditie van de Kerk, haar goddelijke inrichting. Er is ons verteld dat de paus wil dat we er ons van losmaken. Alles wat we moeten weten is dat niemand die macht heeft. Het is niet aan ons om te weten door welk mysterie de Kerk decennialang lijkt te zijn geregeerd door kerkelijk personeel dat vervreemd is van haar liturgische, disciplinaire en leerstellige traditie. We hoeven alleen maar rekenschap af te leggen van ons geloof, niet noodzakelijkerwijs van de eigenaardigheden of schandalen van het pauselijk bestuur, waardoor de Kerk soms lijkt te worden bestuurd door mensen die niet met de Kerk hebben.
Als ons gevraagd wordt wat we vinden van pauselijke handelingen die, ogenschijnlijk of in werkelijkheid, indruisen tegen de gehechtheid van de Kerk aan de Traditie, hebben we het volste recht om te antwoorden: “We begrijpen ze niet.” Toevallig is dit meest onwetende antwoord waarschijnlijk ook het meest geleerde. Het mysterie van de ongerechtigheid blijft een mysterie. Na meer dan dertien eeuwen moeten theologen nog steeds een definitief oordeel vellen over de afkeurenswaardige daden van paus Honorius I.
In het clair-obscur van het geloof houden we vreedzaam maar vastberaden vast aan de sacramenten die onze voorvaderen heiligden, aan de leer die aan hen werd overgeleverd om hen naar de hemel te leiden, met trouw aan de Apostolische Stoel, waarvoor we onophoudelijk bidden om gesterkt te worden in ons geloof. Gisteren en vandaag hebben mensen behoefte aan zekerheden. Een Kerk “op zoek”, die voortdurend haar identiteit en zending in twijfel trekt, is ontrouw aan haar roeping en aan de wil van Hem die “de weg, de waarheid en het leven” is. Het kwaad is niet nieuw.
Péguy schreef het al: “Het is een beetje alsof je probeert het noorden te perfectioneren, de richting van het noorden… Het noorden ligt van nature vast, het christendom ligt van nature vast. Dus de vaste punten zijn voor eens en altijd gegeven, in de natuurlijke wereld en in de bovennatuurlijke wereld, in de fysieke wereld en in de mystieke wereld. En al het werk, al de inspanning is dan, in plaats van ze te ‘verbeteren’, integendeel om ze te behouden, ze vast te houden.”
Tenslotte zijn wij, als leken-katholieken, zo vrij ons te wenden tot de bisschoppen en kardinalen van de Heilige Kerk en hen te vragen de Paus ter verantwoording te roepen voor de ernstige gevaren die het geloof en de Kerk bedreigen door de komende synode over de synodaliteit. We verzekeren hen ook van onze gebeden dat zij opnieuw hun doctrinaire en sacramentele verantwoordelijkheden zullen nemen. Zoals Guillaume Cuchet ons eraan herinnerde in Le Figaro’s Club idées op 21 juni, is het katholicisme in Frankrijk een strijdend katholicisme, aangevoerd door katholieke families. De gezinnen van Frankrijk en het “volk van God” verwachten woorden van waarheid en verlossing van de onderwijzende Kerk, geen kattenvoer!
Overgenomen uit Rorate Caeli
23 juni 2023
Dutch
Comments